Oorlogsdrama in Den Bosch – Familie van Helvoort

Op 10 oktober 1944 worden 6 inwoners van Berlicum door de Duitse bezetter uit hun huis verdreven. Marinus van Heijnsbergen, zijn vrouw Jaan van Helvoort en hun 2 kinderen Joke en Rudi, de vader van Jaan, Rut van Helvoort (nazaat van Johannes Lambertus van Helvert, zie hiernaast) en zijn vrouw Johanna van den Boogaard.
De evacués worden opgenomen in het gezin van Piet van Nistelrooij en Dora de Laat aan de Van Abeelenstraat 11 in Den Bosch.
Op 22 oktober gaat het verschrikkelijk mis.

De nacht van 21 op 22 oktober 1944 was al heel onrustig geweest. Veel schotenwisselingen tussen de Duitse bezetters die hun hoofdkwartier gevestigd hadden aan de westrand van het Hinthamerpark en de geallieerden die van de zuid- en oostzijde ’s-Hertogenbosch benaderden. Het ‘zat in de lucht’ dat het de geallieerden menens was om de bezetters uit ’s-Hertogenbosch te verdrijven en daardoor een weg te banen naar bevrijding van noordoostelijk Noord Brabant en, wellicht, van Nederland bij en boven de grote rivieren.
De zondag begon relatief rustig, echter in de omgeving van de Graafseweg was een oorverdovend ‘gedonder’ van zware artillerie waar te nemen.
Op de Van Abeelenstraat nummer 11 liep Marinus van Heijnsbergen naar buiten om poolshoogte te nemen. Vermoedelijk werd een van de acht aankomende geallieerde bommenwerpers door Duits luchtafweergeschut geraakt, explodeerde en verloor zijn twee 1000-ponders.
Het onmiddellijke gevolg van deze catastrofe maakten de bewoners Van Abeelenstraat 11, 13 en 15 op enkelen na niet meer mee: de huizen 11 en 13 spatten uit elkaar toen de twee bommen daarop vielen. Van het huis met nummer 15 werd de zijmuur aan de kant van de nummers 11 en 13 ingedrukt.

Van Abeelenstraat
11-15

Van Van Abeelenstraat 11 bleef niets gespaard. Op de plaats van de woning was na de explosie een groot gat. Van de 16 omgekomen aanwezigen in het huis was van het gezin Van Nistelrooij slechts één dode (de oudste zoon Piet) identificeerbaar overgebleven. De andere lichamen waren onherkenbaar verminkt. Op 17 januari 1945 werden de stoffelijke resten op Orthen begraven: een kist waarin Piet jr. van Nistelrooij, een kist met ‘ledemaaten’.
Vijf van de zes evacués uit Berlicum kwamen ook om.
Van al die mensen overleefde alleen Marinus van Heijnsbergen uit Berlicum omdat hij, onrustig geworden van het ‘oorverdovende vliegtuiglawaai’, de woning verlaten had om poolshoogte te nemen. Hij werd, zwaar gewond, overgebracht naar het Johannes de Deo-ziekenhuis aan de Papenhulst.

Links Jaan van Helvoort-van Heijnsbergen en haar kinderen Joke en Rudi.
Rechts Rut van Helvoort en zijn vrouw Johnna van den Boogaard.

V
van Abeelenstraat

Bron: Pieter van der Schoot, Hans van Bavel