Laden...

Antonie van Helvoort

Antonie van Helvoort werd geboren op 16 mei 1883 in Schijndel als zoon van Christianus van Helvoirt en Martina Wouters. Hij trouwt op 18 februari 1914 met Johanna Henrica van Uden in ‘s-Hertogenbosch. Hij overlijdt op 15 maart 1962 in Oss.

Hij werkte tot 1913 als Hoepelmaker .

Johanna van Uden

1939. Staand vlnr Toon, Corry, Nolda, Harrie en Annie
Zittend vlnr: Martina, Antonie, Johanna en Chris.

Hun kinderen:
Martina Adriana Martina van Helvoort 1914-1995 Gehuwd op 4 september 1936 met Wolbertus Bart van den Hurk 1908-1992
Christianus Henricus Chris van Helvoort 1916-2003 Gehuwd op 24 april 1944 met Anna Maria Roelofs 1919-2010
Adrianus Henricus Harrie van Helvoort 1917-2011 Gehuwd op 15 februari 1945 met Adriana Anna Brouwer 1915-2001
Arnoldina Maria Nolda van Helvoort 1919-2007 Gehuwd op 12 juli 1943, Oss, met Hermanus Nicolaas van den Hurk 1913
Antonius Gijsbertus van Helvoort 1921-1990 Gehuwd op 25 september 1946, Oss, met Maria Antonia Marietje van Lent 1919-2005
Annie Maria Annie van Helvoort 1924-1947
Cornelia Martina Christina Corry van Helvoort 1927-1976 Gehuwd op 8 september 1950 met Clasinus Sinus van Geel 1921

Terug naar boven

Veelal in combinatie met reepschrapper.

Het beroep vinden we bij de lagere delen van de rivieren, zoals bijvoorbeeld in het land van Maas en Waal, Oost-Brabant en rond de Biesbosch.
In Oost Brabant (Schijndel en Oss) werd dit vak veelal als thuiswerk beoefend. Zowel het klaarmaken van de hoepels (daar ‘reep’ genoemd) als het schillen van het hoepelhout (‘reepschrabben’). Elders werd ook bij de hoepelmakerijen zelf gewerkt.
Bij het kappen of snijden werden het griendhout in dunnere en dikkere soorten verdeeld en tot bossen gebonden. Deze bossen werden naar de hoepelmakerij of de thuiswerkers gebracht en daar in sloot of berm naast elkaar gezet en stevig geschraagd tot ze verwerkt konden worden. De stokken werden daarbij, nadat ze van de bast waren ontdaan, met de dissel op het kloofblok eerst in tweeën gespleten, een enkele maal in drieën met behulp van een kluft. De gekloofde stokken werden bijgesneden op de snijbank en tenslotte tot hoepel gebogen op de buigbank en hengst. Op de schijftafel werden de hoepels samengebonden via schijven tot een bos hoepels.
De hoepels kregen naar bestemming of afmeting verschillende benamingen. Men onderscheidde bijvoorbeeld kitteband, karreband, haringband, gewone tonnenband en zware rode tonnenband.
Per week vervaardigde een bekwame hoepelmaker 140 bos haringband of 120 bos tonnenband of 100 a 120 bos vierlingen.
In Oss deden vrouwen en meisjes het reepschrabben, elders werd dit als mannenwerk gezien.
Maatschappelijk stonden de hoepelmakers op de grens van huisindustriëel en kleine ondernemer.
Hoepelmaken gebeurde in sommige streken vooral in de winter. In de zomer werd dan doorgaans in de grienden gewerkt of polderwerk gezocht. Elders (langs de dijken van de Merwede) ging het hoepelmaken het gehele jaar door behalve als het langdurig hard vroor, omdat dan het hout niet te bewerken was. Het blijkt dat in dit gebied de kleinste soorten hoepels zelfs door kinderen gemaakt werden. Vooral voor het buigen was bij de langere stukken nogal wat kracht nodig, zodat dit het werkje voor de sterksten onder de mannen was.
In het streekmuseum in Beneden-Leeuwen is een grote verzameling met betrekking tot oude ambachten aangelegd. De manden en hoepelmakerijen nemen daarbij een ruime plaats in. Ze zijn verrijkt met de nodige lokale originele benamingen en een aantal foto’s. Ook in het Sliedrechts Museum en het Nationaal Baggermuseum te Sliedrecht kan men de gereedschappen bekijken.
Dit vak heeft twee bijna vergeten spreekwoorden opgeleverd, beide op opvoedkundig terrein:
“Men moet een rijsje buigen als het nog teer is ” en “‘t Moet vroeg krommen, zal het een goede hoepel worden”. Te oude tenen waren niet meer bruikbaar.